Cha Và Con_ Hồ Phương

Tiêu đề: Cha Và Con_ Hồ Phương Sat Mar 24, 2012 8:47 am


	VĂN HÓA VĂN NGHỆ “Cha và con” - Cái gốc của một vĩ nhân Sáng 1-9-2007, tại Khu di tích Kim Liên, Nam Đàn, Nghệ An diễn ra buổi lễ ra mắt cuốn tiểu thuyết mới nhất viết về vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc Việt Nam: Hồ Chí Minh. Nhà văn, thiếu tướng Hồ Phương từng được mệnh danh là một trong “tứ mã” kéo chiếc xe Văn học Quân đội những năm chiến tranh. Đến nay, ở tuổi 77 ông vẫn chứng tỏ một sức viết đáng nể với cuốn tiểu thuyết mới dày 400 trang về Bác Hồ, có nhan đề Cha và con, một chủ đề quen thuộc nhưng lại khó viết. Nói quen là vì đã có rất nhiều người viết về Bác với đủ mọi phong cách, từ truyện ngắn, thơ, tiểu thuyết, ký… Khó cũng từ đó mà ra, người viết sau phải làm sao thể hiện được con người vừa giản dị vừa vĩ đại của Bác lại phải tránh để không trùng với người viết trước. Chính vì thế, ở Cha và con, nhà văn Hồ Phương đã đi vào một góc độ hoàn toàn mới về Bác Hồ. Đây là tác phẩm văn học đầu tiên viết về Bác nhưng lại dành đa số những trang viết để miêu tả, khắc họa hình ảnh cụ phó bảng Nguyễn Sinh Sắc, người cha của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tập trung theo hướng này, nhà văn Hồ Phương đã tái hiện một gia đình điển hình của Việt Nam thời bấy giờ, gia đình quan phó bảng Nguyễn Sinh Sắc gồm bốn người là quan phó bảng, cô Thanh-con gái lớn, Nguyễn Sinh Khiêm-con trai thứ và Nguyễn Sinh Côn-con trai út, người sau này trở thành Hồ Chí Minh. Trong gia đình bình thường đó là một nơi thuận lợi để cảm nhận những biến thiên của thời cuộc. Trong bối cảnh đó, hình ảnh của người cha đã đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng nên tâm hồn, trí tuệ và cả khát vọng trong những người con nhất là ở Nguyễn Sinh Côn. Tác giả Hồ Phương đã tái hiện chân dung nhà nho yêu nước Nguyễn Sinh Sắc, thương dân, mang trong lòng sự tôn trọng những nhà chí sĩ yêu nước như Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh nhưng cũng đủ tỉnh táo để thấy được sự bất lực của những con người đó cũng như chính bản thân mình. Ở đây, những tình cảm, suy nghĩ và hành động của người cha Nguyễn Sinh Sắc đã đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo nên một vĩ nhân Nguyễn Sinh Côn-Nguyễn Tất Thành rồi Hồ Chí Minh sau này. Từ những bài học về quê hương, dân tộc của người cha đã nhen nhóm lên ngọn lửa yêu nước nơi người con trai út và cũng chính hình ảnh sự bất lực của một thế hệ trí thức phong kiến mà ông là đại diện gần gũi nhất đã thúc đẩy người thanh niên Nguyễn Tất Thành đi tìm một con đường mới, con đường giành lại độc lập tự do cho cả dân tộc mình. Điều khó khăn nhất khi viết cuốn tiểu thuyết này chính là yếu tố lịch sử của các nhân vật. Cả bốn nhân vật chính đều là bốn con người có thực, đã có rất nhiều sách và tư liệu về họ nên việc hư cấu phục vụ cho tác phẩm văn học là điều không thể. Để xây dựng thành công cả bốn nhân vật trong gia đình cụ Nguyễn Sinh Sắc, nhà văn đã phải bỏ nhiều thì giờ, công sức sưu tầm tài liệu, đối chiếu các tư liệu, phong tục, tập quán, diễn biến của một giai đoạn lịch sử tại địa phương quê Bác cũng như trên đất nước. Với yêu cầu đảm bảo tính chân thật lại vừa phải giữ gìn tính văn học của một cuốn tiểu thuyết, nhà văn Hồ Phương đã có một cách giải quyết rất khéo léo. Bên cạnh những nhân vật thật ông đưa vào một nhân vật “nửa thực, nửa hư”: cô bạn gái người Huế Phượng Quý, người bạn tuổi mới lớn của chàng trai Nguyễn Tất Thành. Tên của nhân vật này do ông đặt ra nhưng nhiều chi tiết, sự kiện lại dựa vào các tài liệu, nhân chứng về một người bạn có thật của Bác. Nhân vật hư ảo này đã góp phần thể hiện thêm một góc độ bình dị đời thường của Chủ tịch Hồ Chí Minh, người đã cống hiến cả cuộc đời mình cho hạnh phúc của toàn dân tộc. Cha và con là cuốn tiểu thuyết hưởng ứng cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” và được xuất bản nhân dịp chào mừng ngày Quốc khánh 2-9. Cuốn tiểu thuyết không chỉ là một tác phẩm văn học mà còn trở thành một cách nhìn mới, cái nhìn về gốc rễ đã tạo nên một Hồ Chí Minh vĩ đại cho đến tận ngày nay và mai sau.